Nangmah

By Lalhruaitluanga Chawngte

Mi chu an phu mur mur a, an phun mur mur bawk. Han ṭhut theih maina tur te awm mah se tu mah an ṭhu lo; a ṭhen an ding, a ṭhen an vei kual. A dingate chu chet ngaihna hriat loh vanga ding ta mai mai an ni a, a vei kualate pawh tihgaihna hriat loh vanga chutia vei ta mai chu an ni, pan lam tur pawh an hre lo.

Mi chu an phu mur mur a, an phun mur mur bawk. Lungchhiaa inhnit hlawp hlawp an awm a, rawl chhuaha ṭap ta rawih rawih pawh an awm. A ṭap lo-ate pawh chu an thlabar tih a hriat a, an hmelah chuan mit fiah vak lote tan pawha hmuh hmaih rual loh tur khawpa chiangin 'manganna' a lang thei.

Mi chu an phu mur mur a, an phun mur mur bawk. Hawi chhuak ngam lova kun tlat an awm a, khawvel hmu ngam lova inhup tlat an awm bawk. An vaiin a nih em loh pawhin a tam zawk fe chu an rilruin an ṭawngṭai ang.

A khat tawkin ruang lak chhuah a nih thu an rawn puang a - mihring ṭawngin a daih lo - a va han rapthlak tak!

Chutah chu leimin kar aṭang chuan chirhdiak kai luai chungin mi pakhat an rawn zawn chhuak; a ṭhen an lo thaw dep dep, a ṭhen an lo ṭap, mi tlawmngaite'n a piah hmun him lam an zawn thlen thlengin mite chuan an thlir zui ṭawk ṭawk a, rilrua ṭawngṭai mawlh mawlh chungin a ni an thlir ni.

Minute 10 vel a liam hman ang - kha hmuna an zawn luh kha damdawi thiamte'n an lo endik a - a chiang ta.

Aurinna a lo ri a, mipui an reh nghal duk. Minute 20 vel liam taa leimin kar aṭanga lak chhuah, darkar 20 chuang leimin leh in chim kara a tan hnua an lak chhuah kha tlangval a nih thu leh a hming leh a nu leh pa hming te an rawn puang a, chutah a puangtu chuan a aw ki a'n ti sang, phur lehzualin a puang ta a ni.

A la dam hlauh mai!

Chuta mipui hlimzia chu! An au dur dur a, an khek hluah hluah bawk. Kut an beng a, rangva khawng ri pawh an awm. Zuang tawr tawr an awm a, lo inkuah ta chuk chuk pawh an awm. "Haleluia" tia au an awm a, lawmthu sawia a ri-a ṭawngṭai mawlh mawlh an awm bawk. Tlangval ngawichawi takte pawh an au rawih rawih a, chung lama kut phar meuhin a ni an au ni.

Kha hmuna pung khawmte zinga a tam zawk fe kha chuan kha tlangval kha an la hmu ngai lo a, hmuh chu sawi loh a hriat pawh an hre lo hrim hrim. An mi hriat lohva a dam avangin an lawm a, an hlim tihna a ni.

Chu tlangval chu ka lawmpui em em mai; a dam chhuah avangin ka lawmpui a ni mai lo a, a dam avanga mipui khati zat an lawm kha ka lawmpui tel em a ni. Nikhaw hre mumal lova lak chhuah a ni a, harh ṭha se a dam avanga mipuiin lawma kut an beng hluah hluah lai kha hmu ve thei hlauh se ka va han ti tehlul em!

Chu chu a ni, kha tlangval thil tawn ang kha mi tam zawk hi chuan kan tawng lo ang, kan tawng lo chu vanneihna pawh a ni. Mahse a dam avanga khawvel a lawm erawh kha chu, mi tin hian chutiang chu kan tawng asin, ni tin zan tin kan tawng, kan ngaihtuah lo ṭhin mai mai a.

A ni, khawvelah hian kan dam ve avang hian tute emaw chu an lo lawm a, thil ropui kan tih vang pawh a ni chuang lo ang a, min ngaih vang pawh a ni chuang lo ang, kan lo dam ve ngawr ngawr vang chauh tal pawhin khawi khawiah emaw chuan tu tu emaw chu an lo lawm asin, hmelhriat loh thlengin.

A ni, khawvelah hian i dam avang khan tute emaw chu an lo lawm a, thil ropui tak i tih vang emaw i chungchuan em vang emaw pawh a ni kher lo ang, i lo dam ve hrim hrim vang chauh tal pawh khan mi hi an lawm asin. Hmel a ni lo a, palen leh tet lam pawh a ni lo. Hausak leh retheih lam a ni lo a, mi dang aia chungchuan vang a ni hek lo. Nangmah i nih khan i khawvela mite chu an lawm tawk.

Mi ṭhenkhat chuan chu chu an hre lo a - harsatna an tawh vang te, an beisei ang an hmuh loh vang te, an lungawi loh vang te pawh a ni ang a, chhan hrang hrang a awm thei ang - mahni an intihlum ṭhin. Ṭhenkhat chuan an nih chak ang an nih loh avang te'n damdawi leh ruihhlo an khawih phah a, an thil tum an tih theih loh vanga sual khur-a zuanglutte pawh an awm ṭhin. Mi dang pha lova inhriat avanga Kohhrana tel ngam lo te pawh an awm a ni awm e. A pawi ngawt mai! Anmahni an nih mai khan an khawvela mite chuan hlu an ti a, an lungawipui asin mawle.

Mi ṭhenkhat chuan chu chu an hre lo a, an bul vela mite an tihrehawm ṭhin. Anmahni vangin ṭhenawmte'n puan an pho ṭha ngam lo a, anmahni vangin laklawh thilah pawh kawtah eirawngbawlna gas bur takngial pawh an dah ngam lo ṭhin. Dik chiah chuan, tunlaiah naupang sikul kal puitlingin an hruai a, hna berah an neih te pawh hi, motor-in a su palh ang tih a hlauhawm vang te ni bawk mah se, nun awmze hre lo an tawng ang a, an lo hruai bo ang tih a hlauhawm vang te a ni. Mi ṭhenkhat chuan kuttling lova sum lakluh leh mi chanai eiruk thlengin an pawisa lo a, an dam avanga lawm em emte tan harsatna an thlen ṭhin. Thil dang pawh sawi tur a tam ang. Pathianin mihring a siam a, chu thilsiam tan chuan a siamtu leh a mihring-puite tan tih tur a tam em em, thil te tham anga lang thlengin. Rawngbawl tura chhandam zinga ṭhenkhat chuan chu chu an hre lo a, an lo pian ve avang leh an dam avanga lawm em emte tiṭaptu-ah riak an chhuak ṭhin. Mihring nun awmze hre lote avanga khawtlang a buai nasatzia leh kan Kristianna meuh pawh a tihbuai theihzia hi rapthlak tak a ni.

Nang erawh chuan hei hi hre reng la - i hmel ṭha vak lo a nih pawhin, i hang a nih pawhin, mi thiam loh thiam bik i nei kher lo a nih pawhin, nangmah i nih-a khatia i dam khan i hlu tawk tih hi.

Mihringte hi Pathianin nung ho tura a duan, inmamawh tawn vek kan ni a, tu mah hi mahniin kan awm thei lo. Nangmah chauhvin lo piang ta la, a hrehawm mai ni lovin i nung zo lo ang. In khuaah nangmah chauhva awm chu ni la, khawhar leh thlabar te chu thuhran ni se, sikul i kai thei lo ang a, thuruk han hrilh tur pawh i nei lo ang. I lawm laia lawmpuitu leh lungchhiat laia lungchhiatpuitu i neih loh avang ringawt pawhin i khawhar ang a, kawr thar i nei thei tehmial a nih pawhin a mawi titu tur an awm loh avangin i khawhar tho ang. Thil te ber thlengin i tan mi dang an hlu a, nang pawh thil te ber thlengin mi dangte tan i hlu. Mite angin thil ropui tak i ti thei lovin mi dang tan i ṭangkai zo vak lo palh a nih pawhin mi dang tihrehawm lova ṭha taka i awm khan i hlu tho. Thil ropui tak tih tum la, i hlawhtling ta lo palh a nih pawhin i hlu tho. Inkhelh i thiam ve lo a nih pawhin an pet goal laia lo au atan i ṭangkai a, i zai thiam ve lo a nih pawhin a thiamte zai zawha kutbeng atan i ṭangkai. Mi dangte nen hian sum leh suk anga inmamawh tawn, bawngtuthlawh leh suahdur ang maia inkawp tlat kan ni.

Pathianin khawvelah hian eng emaw tak ti turin a dah ang che. Chumi atan chuan nangmah bak "nangmah" dang an awm lo. Nangmah kha nangmah i ni tlat alawm. Hetia i lo awm ve hian kan kim chiah a, mi an lawm asin. Leiminin darkar 20 chuang a delh hnu-a an chhan chhuah tlangval kha hre reng rawh. Vanneihthlak takin vanduaina rapthlak lak aṭanga chhan chhuah i ngai ve lo hlauh a, kut an beng dur dur lo mai mai alawm.

Chutiang chu kei tehlul hian awmhmunah ka ngaihtuah ve melh melh fo; Pathian zarah kum tin vawi khat na na na chu ka pianchamphaphak ka thleng ve ziah a, chu hunah phei chuan ka tum vang pawh ni hauh lovin ka lo ngaihtuah leh ṭhin. Ka lo piang ve a, ka lo dam ve a ni tih hriaa min lawmpuia pianchamphaphak chibai min han buk liam liam te hian ka lawmna hi tuifinriat angin a liam a, lawmpuina leh duhsakna thu thlum ber ber min rawn hlan hian, kei mi ṭangkai lo leh ṭawmkai lo, kei mi nep leh mi nawi hi ka lo dam ve ṭek ṭek avang chauh tal pawhin tu tu emaw chu an lo lawm ve a ni tih ka hriat thar phah ṭhin. Ka va han lawm ṭhin tak em! Pathian zarah dam reng ila, chutiang thu chu hre reng ila, ka pian ve avanga lawm hi pung deuh deuh bawk se ka ti mang e.